Công trình xanh (Green Building) đang được nhắc đến nhiều trong thời gian gần đây, tương lai nó sẽ trở thành một phong trào rộng lớn trong toàn ngành xây dựng. Công trình xanh đã trở thành một hạng mục được khuyến khích trong kiến trúc của công trình. Trong thế giới hiện đại phát triển công trình xanh, chính là nâng cao chất lượng cuộc sống.
Chỉ trong 10 năm Singapore đã phủ xanh đất nước giúp điều hòa khí hậu.
Lượng người dân đổ về đô thị sống ngày một nhiều khiến cho quá trình đô thị hóa sẽ phát triển một cách chóng mặt, đồng nghĩa với việc nhiều các công trình xây dựng mọc lên, khoảng không gian sống với cây xanh và hồ nước ngày một thu hẹp lại. Trong tình hình hệ sinh thái đang bị tàn phá nghiêm trọng, việc biến đổi khí hậu đáng báo động thì công trình xanh được coi là một trong những giải pháp bảo tồn/khôi phục hệ sinh thái, bảo vệ môi trường sống hiệu quả.
Biến đổi khí hậu khiến cho đô thị phải chịu những cơn bão, ngập lụt, đó là hệ quả tác động của ánh nắng mặt trời cùng các hoạt động sinh hoạt, sản xuất, khí thải từ giao thông của con người khiến cho không gian đô thị bị nóng lên bất thường. Những bóng mát cây xanh, thảm thực vật tại các công trình xanh sẽ làm cho không gian đô thị giảm thiểu những tác động tiêu cực từ môi trường chính là phát triển bền vững nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống.
Theo báo cáo kinh tế xanh của Liên Hợp Quốc năm 2011, hoạt động xây dựng là một tác nhân chính gây ra các vấn đề nghiêm trọng về môi trường. Các công trình có tác động quá lớn tới môi trường. Trên toàn thế giới, các công trình chiếm tới 1/3 tổng năng lượng sử dụng, thải ra gần 1/4 tổng lượng khí thải CO2 và tiêu thụ tới 12% lượng nước sạch. Tuy vậy, ngành Xây dựng lại là ngành có tiềm năng lớn nhất trong việc giảm thiểu lượng khí carbon thải ra. Theo ước tính của Ủy ban Liên Chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC) 29% lượng khí CO2 phát thải sẽ có thể giảm được vào năm 2020 mà không phải tiêu tốn thêm các chi phí giảm hại môi trường.
Trên thế giới không ít các quốc gia đã biến các hoạt động phát triển công trình xanh thành một phong trào quốc gia như Singapore với chương trình “Green Building Master Plan” được người dân hưởng ứng rộng khắp đất nước. Các công trình xanh đã đưa đất nước nhỏ bé này trở nên bề thế và xanh mướt. Những công trình như khu Rừng Mây là một công trình đồ sộ khi những điểm nhấn là một rừng những cây hoa lan, dương xỉ, cây leo… và thác nước nhân tạo. Hay Vườn đông, Vườn nam, Vườn trung tâm là công trình xanh mướt với những cây nhân tạo khổng lồ cao tối đa 54m, giúp hấp thu năng lượng từ ánh sáng mặt trời, hứng nước mưa và thoát hơi cho các tòa nhà gần đó. Chỉ với 10 năm, Singapore phủ xanh toàn bộ đất nước, giúp điều hòa khí hậu và mang đến nhiều cơn mưa hơn. Quốc đảo nhỏ bé này đã đuổi kịp với thế giới về phát triển công trình xanh một cách vô cùng ngoạn mục.
Ở Việt Nam, công trình xanh đang chỉ mới bước vào những giai đoạn khởi đầu, cho dù vậy thì Bộ Xây dựng đã chú trọng hơn đến việc phát triển công trình xanh trong xây dựng. Mới đây, Bộ Xây dựng đã ban hành “Kế hoạch hành động của ngành Xây dựng về tăng trưởng Xanh đến năm 2020, định hướng đến năm 2030” nhằm thúc đẩy mạnh mẽ việc phát triển công trình xanh trong ngành xây dựng.
Để nâng cao chất lượng cuộc sống, thì ngoài những bộ ngành có liên quan thì sự kết hợp của từng người dân trong mỗi hộ gia đình trong đô thị cũng cần có ý thức xây dựng một công trình xanh ngay tại nơi sống như việc mỗi người dân cần ý thức chọn lựa những nguyên vật liệu thân thiện với môi trường, tiêu tốn ít năng lượng và giảm thiểu sử dụng vật liệu có nguồn gốc hóa thạch, chú trọng việc thiết kế ngôi nhà thông gió, tăng cường sử dụng năng lượng mặt trời. Ngoài ra, việc trồng cây trên những mái nhà, trên ban công, trên tường… cũng là cách giảm thiểu tiếng ồn và tạo một không gian đô thị xanh.
Việc phát triển không gian đô thị xanh bền vững để nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân đô thị cũng cần để ý đến tiêu chí phù hợp với văn hóa và bản sắc Việt Nam để tạo nên sự hài hòa.
Nguồn Tạp chí kiến trúc Việt Nam
EmoticonEmoticon